Aiet-bastard
Allium ursinum
Amaryllidaceae Alliaceae
Noms en français : Ail des ours, Ail des bois.
Descripcioun :L'aiet-bastard trachis dins li faio e li blachiero umido. S'apren à-n-acò que se vèi quàsi pas en Prouvènço, en deforo di relarg mountagnous. Se recounèis à si làrgi fueio pourtado pèr un pecou, e à si flour blanco coume lou la e un pau grando (fin qu'à 1,5 cm).
Usanço :"- Se vesias, nous disié lou Jóuse, soun pas marrit aquélis aiet. Tenès, tastas. - Verai ! soun bon. Hòu ! pourrias faire l'aiòli". ("En Mountagno", op.cit p. 72)Èi l'aiet fèr lou mai manja en Éuropo e acò desempièi lou neoulitique. Poudès acampa li fueio, li flour, li boutoun, li jóuini fru e li veno. S'adoubon de proun de biais, en ensalado, cue... A peréu li mémi prouprieta que l'aiet cultiva (vèire çai-souto), èi peréu riche en vitamine C e fai meigri.
Port : Erbo
Taio : 15 à 40 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Allium
Famiho : Amaryllidaceae
Famiho classico : Alliaceae
Ordre : Asparagales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Abriéu à mai
Liò : Faio
- Blachiero
- Ribiero
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Allium ursinum L., 1753
Bartalai
Cirsium vulgare subsp. vulgare
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Bartarai, Guihèn.
Noms en français : Cirse commun, Cirse à feuilles lancéolées.
Descripcioun :Lou bartalai es un grand cardoun dóu gènre Cirsium que fai de 60 cm fin qu'à 2,5 m. Li fueio soun proun espinouso e remounton sus li cambo alado. Se recounèis peréu à si gròssi flour coumpausado mai auto que larjo.
Usanço :Es uno planto coumestiblo qu'èro manjado dins d'ùni païs dóu tèms de carestié. Ei poussible de manja li jóuini cambo après n'avé leva la pèu, peréu li fueio, jouino èli tambèn, emai la racino. Se fai d'emplastro emé li racino que sarien bono contro l'enflamacioun. Parié que se servié di fru pèr n'en garni li couissin.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Cirsium
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cardueae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à setèmbre
Liò : Champ
- Tepiero seco
- Escoumbre e proche dis oustau
- Ermas
Estànci : Termoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Cirsium vulgare subsp. vulgare (Savi) Ten., 1838